بر اساس تحقیقات، بیش از 35 درصد از انرژی در ساختمان‌ها به دلیل عایق‌بندی نامناسب از دست می‌رود. این امر نه تنها هزینه‌های انرژی را افزایش می‌دهد، بلکه اثرات منفی زیادی بر محیط زیست نیز دارد. فوم یونولیت والپست با ضریب انتقال حرارتی بسیار پایین (تقریباً 0.028 وات بر متر کلوین)، یکی از بهترین گزینه‌ها برای کاهش این اتلاف انرژی است.
علاوه بر کارایی حرارتی بالا، فوم یونولیت والپست دارای مزایای دیگری نیز است. مطالعات نشان می‌دهد که این ماده مقاومت بالایی در برابر رطوبت، آتش و حشرات دارد که آن را به یک گزینه ایده‌آل برای عایق‌بندی تبدیل می‌کند. همچنین، با توجه به سبک بودن و انعطاف‌پذیری این ماده، نصب آن بسیار ساده و راحت است. با در نظر گرفتن این ویژگی‌ها، استفاده از فوم یونولیت والپست در سال‌های اخیر با رشد چشمگیری روبرو شده است. در این پست، ما به بررسی جزئیات بیشتری از این ماده، ازجمله ترکیبات شیمیایی، روش‌های تولید و کاربردهای مختلف آن خواهیم پرداخت.
یونولیت یا پلاستوفوم وال پست چیست؟
یونولیت یا پلاستوفوم وال پست نوعی ماده سبک و عایق است که در صنعت ساختمان‌سازی برای کاربردهای مختلف استفاده می‌شود. این ماده که با نام علمی پلی‌استایرن منبسط‌شده (Expanded Polystyrene – EPS) شناخته می‌شود، از طریق فرآیند انبساط حرارتی تولید می‌شود و دارای ساختاری سلولی با تعداد زیادی حباب‌های هواست.
ویژگی‌های یونولیت یا پلاستوفوم وال پست:
یونولیت بسیار سبک است و باعث کاهش وزن کلی ساختمان می‌شود که می‌تواند مزایای زیادی از جمله کاهش بار بر روی سازه و تسهیل در حمل و نصب داشته باشد. یکی از ویژگی‌های برجسته یونولیت خاصیت عایق حرارتی بالای آن است. این ماده می‌تواند به طور مؤثری از انتقال حرارت جلوگیری کند و باعث کاهش مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان شود.
- یونولیت دارای خواص عایق صوتی است و می‌تواند به کاهش انتقال صدا از طریق دیوارها و کف‌ها کمک کند.
- این ماده مقاومت خوبی در برابر جذب آب و رطوبت دارد که این ویژگی آن را مناسب برای استفاده در محیط‌های مرطوب می‌کند.
- یونولیت به دلیل سبکی و قابلیت برش‌پذیری، به راحتی نصب می‌شود و می‌توان آن را به شکل‌ها و اندازه‌های مختلف برش داد و استفاده کرد.
- این ماده به دلیل داشتن ساختار سلولی می‌تواند ضربات را جذب کرده و از آسیب به سازه‌ها جلوگیری کند.
یونولیت والپست کجا کاربرد دارد؟
یونولیت یا پلاستوفوم وال پست (Wall Post) در ساخت و ساز برای مهار و اتصال دیوارها به ستون‌ها و کف با استفاده از میلگردها کاربرد دارد:
-
مهار کردن دیوار از طریق وادارهای کناری
یکی از کاربردهای اصلی وال پست، جداسازی دیوار از ستون ساختمان می‌باشد. در این صورت دیوار از قاب اصلی سازه جداشده و عملکردی مستقل دارد. یونولیت ها با جای گیری در میان ستون و دیوار از برخورد با ستون جلوگیری می‌کند.
وال پست‌ها می‌توانند به عنوان جان پناه در پشت بام‌ها نیز استفاده شوند. در این حالت، وال پست‌ها با میلگردها به سازه اصلی ساختمان متصل می‌شوند تا از افراد در برابر سقوط از ارتفاع محافظت کنند. لازم به ذکر است که در تمامی این موارد، فوم وال پست‌ها علاوه بر نقش اتصال و مهار، به دلیل خاصیت عایق بودن، در بهبود عملکرد حرارتی و صوتی ساختمان نیز نقش دارند.
اهمیت استفاده از فوم یونولیت والپست در سازه
اهمیت استفاده از یونولیت یا پلاستوفوم وال پست در سازه به دلیل ایجاد فاصله مناسب بین اسکلت و دیوارها است تا در هنگام وقوع زلزله، دیوارها مانع از حرکت و بازی کردن اسکلت سازه نشوند.
-
نقش وال پست در جداسازی دیوار از اسکلت
یکی از اهداف اصلی استفاده از وال پست، ایجاد یک فاصله و جداسازی بین دیوارها و اسکلت فلزی یا بتنی ساختمان است. این فاصله به دلیل زیر ایجاد می‌شود:
- جلوگیری از اصطکاک و گیر کردن دیوار به اسکلت هنگام لرزش زمین
- اجازه دادن به اسکلت برای حرکت و بازی کردن آزادانه بدون برخورد با دیوارها
- کاهش انتقال نیروهای ناشی از زلزله از اسکلت به دیوارها
-
کنترل خرابی دیوار در زلزله
زمانی که وال پست به درستی در ساختمان اجرا شود، می‌تواند خرابی دیوار به هنگام وقوع زلزله را به خوبی کنترل کند. این امر از طریق موارد زیر محقق می‌شود:
- جلوگیری از برخورد مستقیم دیوار با اسکلت و کاهش آسیب‌های ناشی از ضربه
- امکان حرکت نسبی دیوار نسبت به اسکلت بدون گیر کردن
- عایق بودن وال پست که از انتقال ارتعاشات به دیوار جلوگیری می‌کند
بنابراین، استفاده صحیح از یونولیت یا پلاستوفوم، یکی از اقدامات مهم در طراحی لرزه‌ای ساختمان‌ها برای کاهش خسارات ناشی از زلزله به دیوارها و افزایش ایمنی ساکنان است.
یونولیت وال پست و ضوابط استاندارد 2800
بر اساس پیوست ششم آیین نامه 2800، ضوابط و دستورالعمل‌های زیر برای اجرای صحیح یونولیت یا پلاستوفوم وال پست باید رعایت شود:
ضوابط اجرای دیوارهای داخلی و خارجی
- برای دیوارهای داخلی بیش از 6 متر طول، استفاده از وال پست الزامی است.
- در دیوارهای خارجی، روی سطح وال پست باید با پشم سنگ ضد رطوبت برای عایق‌بندی پوشانده شود و یک لایه مش الیافی روی آن قرار گیرد.
اتصال دیوارهای غیرسازه‌ای به یکدیگر
در محل اتصال دو دیوار غیرسازه‌ای به یکدیگر، باید از وال پست استفاده شود تا امکان حرکت نسبی آن‌ها فراهم گردد.
اجرای نعل درگاه
در محل درگاه‌ها، باید از نعل درگاه (لچکی) استفاده شود که به وال پست متصل می‌گردد.
اجرای دیوارها در بیمارستان‌ها
در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، دیوارهای غیرسازه‌ای باید با استفاده از وال پست به سازه اصلی متصل شوند.
مسلح نمودن دیوار جان‌پناه
دیوارهای جان‌پناه باید با استفاده از وال پست و میلگردهای فولادی مسلح شوند تا در برابر نیروهای جانبی مقاوم باشند. علاوه بر این، آیین نامه 2800 تأکید می‌کند که وال پست باید به گونه‌ای اجرا شود که فاصله کافی بین دیوار و اسکلت سازهای ایجاد کند تا دیوار مانع حرکت و بازی کردن اسکلت در زمان زلزله نشود.
مزایای استفاده از یونولیت والپستی
استفاده از یونولیت یا پلاستوفوم وال پست در ساختمان دارای مزایای متعددی است:
-
فاصله گذاری
یکی از مهم‌ترین مزایای وال پست، ایجاد فاصله مناسب بین دیوار و اسکلت سازه است. این فاصله باعث می‌شود در هنگام وقوع زلزله، دیوار مانع از حرکت و بازی کردن اسکلت نشود و خسارات کمتری به دیوار وارد گردد.
-
عایق بودن
وال پست‌های یونولیتی از جنس پلی‌استایرن منبسط شده هستند که دارای خاصیت عایق حرارتی و صوتی مناسبی می‌باشند؛ بنابراین علاوه بر نقش اتصال دهنده، در بهبود عملکرد حرارتی و کاهش انتقال صدا در ساختمان نیز مؤثر هستند.
-
کنترل لرزش
با اجرای صحیح وال پست، انتقال ارتعاشات ناشی از زلزله به دیوارها کنترل می‌شود. این امر از طریق جداسازی دیوار از اسکلت و جلوگیری از برخورد مستقیم آن‌ها حاصل می‌گردد.
-
جلوگیری از زنگ زدگی
در سازه‌های فلزی، وال پست باعث می‌شود دیوار با فلز تماس مستقیم نداشته باشد و از این طریق از زنگ زدگی و خوردگی فلز جلوگیری می‌کند.
-
راحتی نصب قطعات چندبخشی
وال پست‌های یونولیتی معمولاً به صورت قطعات چندبخشی تولید می‌شوند که نصب و اتصال آن‌ها در محل ساخت بسیار راحت‌تر از یک تکه واحد است.
نحوه نصب و اتصال وال پست به دیوار
نحوه نصب و اتصال یونولیت یا پلاستوفوم وال پست به دیوار به شرح زیر است:
-
-
اتصال به دیوار
-
- وال پست‌ها باید با استفاده از رول‌بولت یا پیچ و رول‌پلاک به کف متصل شوند.
- برای هر متر ارتفاع دیوار، باید حداقل 2 عدد پیچ و رول‌پلاک نمره 6 یا 8 به طول مهاری 5 سانتی‌متر استفاده شود.
-
-
اتصال به ستون‌ها
-
- در محل اتصال دیوار به ستون‌ها یا دیوارهای برشی، باید به ازای هر متر ارتفاع طبقه، یک وال پست منقطع به طول 40 سانتی‌متر نصب شود.
- وال پست باید با فاصله 4 تا 5 سانتی‌متر از ستون قرار گیرد تا مانع حرکت ستون نشود.
-
-
اتصال به تیرها
-
- در محل اتصال دیوار به زیر تیرها، باید از وال پست منقطع سقفی 20 سانتی‌متری به فواصل 75 سانتی‌متر یا وال پست 40 سانتی‌متری با فواصل بیشتر استفاده شود.
نکاتی درباره یونولیت یا پلاستوفوم وال پست که بهتر است بدانید!
نکات مهمی که در زمان اجرای یونولیت یا پلاستوفوم وال پست باید مدنظر قرار گیرند، عبارت‌اند از:
- برای سهولت اجرا، دهانه وال پست بهتر است 1 سانتی‌متر بیشتر از ضخامت دیوار در نظر گرفته شود تا تیغه وال پست به راحتی داخل دیوار قرار گیرد.
- در محل اتصال وال پست به ستون‌ها، باید فاصله 4 تا 5 سانتی‌متری بین وال پست و ستون رعایت شود تا مانع حرکت ستون در زمان زلزله نشود.
- در دیوارهای با طول بیش از 4 متر، باید از وادار میانی H برای مهار خارج از صفحه دیوار استفاده شود.
- در دیوارهای با ارتفاع بیش از 3.5 متر، باید از کلاف افقی H استفاده شود.
- در محل تلاقی دیوارها، باید از وال پست برای جداسازی آن‌ها استفاده کرد.
- در دیوارهای خارجی، روی سطح وال پست باید با پشم سنگ ضد رطوبت برای عایق‌بندی پوشانده شود و یک لایه مش الیافی یا تور پلاستیکی روی آن قرار گیرد.
- تمام قطعات وال پست، میلگردهای بستر و گیره‌ها باید از جنس فولاد گالوانیزه یا ضدزنگ باشند تا در برابر خوردگی مقاوم باشند.
- اتصال وال پست به کف سازه باید به صورت مفصلی انجام شود.
رعایت این نکات برای اجرای صحیح وال پست ضروری است تا بتواند نقش خود را در جداسازی دیوار از سازه و افزایش ایمنی در برابر زلزله به خوبی ایفا کند.
کلام پایانی و نتیجه گیری
با توجه به موارد ذکر شده در ارتباط با یونولیت یا پلاستوفوم وال پست و ضوابط استاندارد 2800، می‌توان نتیجه گرفت که این ماده عایق سبک و کارآمد، نقش مهمی در صنعت ساخت و ساز ایران به ویژه در ساختمان‌های اسکلت فلزی ایفا می‌کند.
شرکت وال مش به عنوان یکی از تولیدکنندگان برتر یونولیت در کشور، با رعایت کامل استانداردها و ضوابط ملی و بین‌المللی، محصولات با کیفیت و مطابق با آخرین دستاوردهای علمی را به بازار عرضه می‌کند. استفاده از یونولیت استاندارد در پروژه‌های ساختمانی، علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها، موجب بهبود عایق‌بندی حرارتی و صوتی، افزایش ایمنی در برابر حریق و ارتقای کیفیت و دوام ساختمان می‌شود.
بنابراین با اتکا به دانش فنی و تجربه ارزشمند شرکت‌های معتبر همچون وال مش، می‌توان امیدوار بود که در آینده‌ای نزدیک، شاهد گسترش استفاده از یونولیت در ساخت و سازهای کشور و افزایش رضایت مصرف‌کنندگان باشیم.